Ks. Jakub Falkowski ,poznawszy głuchoniemego siedmioletniego chłopca – Piotra Gąsowskiego, podejmuje studia z zakresu pedagogiki głuchych w Lipsku by po powrocie – rozwijając niemiecką metodę Heinekego – nauczać swego podopiecznego „czytania z ruchu ust”. W 1809 roku przedstawia wyniki swojej pracy nauczycielskiej w Towarzystwie Przyjaciół Nauk a w 1815roku Dyrekcja Edukacji Narodowej powierza mu utworzenie Instytutu Głuchoniemych – pierwszej w Polsce szkoły dla dzieci głuchych.

Róża Czacka, ociemniała hrabianka , w 1911 roku zakłada w Warszawie Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi. W1917 decyduje się przywdziać habit franciszkański by jako Matka Elżbieta założyć w 1918 roku Zgromadzenie Sióstr Franciszkanek Służebnic Krzyża i wraz z nim prowadzić dzieła pomocy niewidomym w Laskach, folwarku który otrzymała od rodziny Daszewskich. Dzieło zostaje rozpoczęte w 1921r. W pierwszym roku istnienia powstaje 1 dom mieszczący 30 pensjonariuszy. Po dziesięciu latach Zakład posiada już 10 domów mieszkalnych dla około 300 mieszkańców oraz 8 budynków gospodarczych. Powstaje również gospodarstwo rolne, ogród warzywny, z inspektami i cieplarnią ,ogród kwiatowy i sad. Z inicjatywy Towarzystwa zostaje wybudowana droga do Warszawy i przeprowadzona elektryfikacja oraz telefonizacja okolicy .W zamyśle Towarzystwa Zakład w Laskach ma stanowić wzorcowe miejsce różnych rodzajów opieki nad niewidomymi, ośrodek naukowych badań tyflologicznych oraz szkolenia pracowników do spraw niewidomych.

Zofia Morawska od 1930 roku związana z Towarzystwem Opieki nad Ociemniałymi w Laskach. Organizatorka warsztatów, świetlic, opieki indywidualnej, pośrednictwa pracy i opieki lekarskiej na rzecz podopiecznych. Ostatnia współpracownica założycieli Towarzystwa odeszła w 2010 roku po 80 latach służby na rzecz ociemniałych w 106 roku życia. Pracę zawodową w Laskach zakończyła w 103 roku życia.

Maria Grzegorzewska , twórczyni polskiej pedagogiki specjalnej oraz metody rewalidacji osób upośledzonych umysłowo zwanej „Metodą ośrodków pracy”.Od 1919 pracowała w Ministerstwie Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego zajmując się sprawami szkolnictwa specjalnego, popularyzując ten rodzaj szkół. Zakładała szkoły specjalne, powołała kurs seminaryjny dla nauczycieli tych szkół. W roku 1922 przekształciła Państwowy Instytut Fonetyczny i Państwowe Seminarium Pedagogiki Specjalnej w Państwowy Instytut Pedagogiki Specjalnej i została jego dyrektorką.Instytut zajmował sie przygotowaniem kadry pedagogicznej dla potrzeb kształcenia dzieci specjalnej troski.
Nie ma kaleki, jest Człowiek – mawiała przeciwstawiając się pomniejszaniu godności osoby ludzkiej i jej wartości ze względu na niepełnosprawność.
Po śmierci Marii Grzegorzewskiej PIPS został przekształcony w Wyższa Szkołę Pedagogiki Specjalnej im Marii Grzegorzewskiej.

Janusz Korczak skierował swą uwagę na dzieci osierocone oraz z tak zwanego „marginesu społecznego”. Razem ze Stefanią Wilczyńską założył i prowadził od 1912 do 1942 roku Dom Sierot dla dzieci żydowskich w Warszawie i współprowadził w latach 1919 do 1936 z Maryną Falską sierociniec dla dzieci polskich Nasz Dom .Stosował tam nowatorskie metody pedagogiczne podnoszące wartość godności dziecka do poziomu godności osoby ludzkiej.

Natalia Han – Ilgiewicz – pedagog leczniczy. Zawsze czuło się jej życzliwość dla ludzi – zawsze taką samą – czy dla bezdomnych dzieci, którymi opiekowała się nad Bajkałem po rewolucji, czy dla nieletnich przestępców z warszawskiego Powiśla ,czy też dla swoich studentów . Uważała, że elementarnym celem wychowania , czyli kształtowania osobowości dziecka jest poszerzanie granic jego wolności przy równoczesnym pogłębianiu poczucia odpowiedzialności przez wzajemne otwarcie się i szacunek w relacji pedagogicznej. Uważała ,że każdy człowiek ma w sobie COŚ na czym „można budować”.