Alienacja rodzicielska polega na celowym lub nieświadomym ograniczaniu relacji dziecka z jednym z rodziców przez drugiego rodzica. Może ona przybierać różne formy, od subtelnych uwag i sugestii po całkowite uniemożliwienie kontaktu z drugim rodzicem. Alienacja dotyka nie tylko dziecko, ale również rodzica. W literaturze opisywana jest jako długotrwałe podważanie więzi i autorytetu jednego z rodziców, co skutkuje odrzuceniem go przez dziecko.

Rodzicielski wymiar alienacji. Czym jest alienacja rodzicielska?

Jest to utrudnianie lub blokowanie kontaktów dziecka z drugim rodzicem. Zjawisko alienacji rodzicielskiej może pojawić się w sytuacji rozwodu, separacji lub konfliktu władzy rodzicielskiej. Zdarza się również w rodzinach formalnie pozostających razem, gdy konflikt między dorosłymi eskaluje.

Rodzic alienujący często stara się wpłynąć na stan umysłu dziecka, podważając autorytet drugiego rodzica, wywołując poczucie winy lub strachu. W rezultacie podopieczny znajduje się w trudnym położeniu emocjonalnym, a jego psychika może ulec trwałym zaburzeniom. Alienacja rodzicielska stanowi formę przemocy psychicznej i emocjonalnej, której skutki mogą towarzyszyć dziecku w dorosłym życiu.

Alienacja rodzicielska – na czym polega?

Na czym polega alienacja rodzicielska? Jej istotą jest stopniowe ograniczanie kontaktów dziecka z jednym z rodziców.

Rodzic alienujący może manipulować dzieckiem, przedstawiając drugiego rodzica w negatywnym świetle lub zabraniając kontaktu z nim bez uzasadnionych powodów. Alienacja rodzicielska może mieć formę odmowy przekazywania dziecka, ograniczania czasu spotkań, utrudniania realizacji kontaktów z dzieckiem, a także manipulacji finansowej poprzez nakazanie zapłaty na rzecz osoby uprawnionej za naruszenie zasad kontaktów.
Spotyka się też formy pośrednie, jak stałe spóźnianie się, odwoływanie wizyt „w ostatniej chwili”, deprecjonujące komentarze czy zakazywanie rozmów telefonicznych.

Alienacja rodzicielska to forma przemocy wobec dziecka, która wpływa nie tylko na jego relacje z drugim rodzicem, ale również na rozwój emocjonalny i psychiczny. Przemoc psychiczna może objawiać się poprzez wzbudzanie lęku, poczucia winy czy odrzucenia wobec jednego z rodziców. Dziecko pozostaje w sytuacji, w której nie może wyrazić swoich uczuć ani zachować normalnych relacji z obojgiem rodziców.

Alienacja rodzicielska może prowadzić do poważnych zaburzeń w życiu dziecka, wpływając na jego stan umysłu, poczucie własnej wartości oraz zdolność budowania relacji w dorosłym życiu. Im szybciej dziecko i rodzice otrzymają wsparcie, tym mniejsze ryzyko długofalowych następstw.

Alienacja rodzicielska w praktyce sądowej

W sytuacjach, gdy alienacja rodzicielska znacząco utrudnia kontakt dziecka z drugim rodzicem, rodzic pozbawiony kontaktu może zwrócić się do sądu lub kancelarii radcy prawnego o uregulowanie kontaktów z dzieckiem.

Wniosek o ustalenie kontaktów lub wniosek o uregulowanie kontaktów może dotyczyć zarówno ustalenia miejsca i czasu spotkań, jak i sposobu realizacji kontaktów z dzieckiem. Sąd może wydać orzeczenie nakazujące wykonanie obowiązków wynikających z kontaktów, a niewłaściwe ich wykonywanie może zagrozić nakazaniem zapłaty określonej sumy pieniężnej. W przypadku alienacji rodzicielskiej sąd bierze pod uwagę przede wszystkim dobro dziecka, jego prawa do kontaktu z obojgiem rodziców oraz stan psychiki dziecka.
Równolegle warto rozważyć mediację rodzinną i wsparcie psychologiczne, które pomagają obniżyć eskalację konfliktu.

Jeśli chodzi o alienację rodzicielską, pomoc psychologiczna jest równie ważna, ponieważ dziecko pozostaje wówczas w konflikcie lojalności, nierzadko potrzebując wsparcia w radzeniu sobie z emocjami.

Alienacja rodzicielska – jakie konsekwencje dla dziecka?

Wpływ na dziecko wynikający z alienacji rodzicielskiej jest szeroki i długotrwały. Może ona bowiem prowadzić do powstania trwałych zaburzeń emocjonalnych, trudności w relacjach międzyludzkich oraz problemów w dorosłym życiu. Stan umysłu dziecka jest w dużym stopniu kształtowany przez rodzica alienującego, co może utrudniać rozwój prawidłowych więzi rodzinnych i społecznych. W praktyce obserwuje się m.in. lęk separacyjny, wrogość wobec odrzucanego rodzica, idealizowanie rodzica sprawującego opiekę, wycofanie lub nadmierną czujność.

Problem alienacji rodzicielskiej dotyka nie tylko dziecko, ale również relacje pomiędzy byłymi partnerami, ogranicza możliwość budowania więzi z drugim rodzicem i może prowadzić do długotrwałych konfliktów sądowych. W wielu przypadkach konieczne okazuje się skorzystanie z pomocy profesjonalnej kancelarii lub radcy prawnego.

Alienacja rodzicielska – sygnały, na które warto zwrócić uwagę

• nagłe lub niewyjaśnione odrzucenie jednego z rodziców przez dziecko,
• powtarzanie „dorosłych” argumentów i oskarżeń, których dziecko wcześniej nie używało,
• lęk, poczucie winy, lojalnościowe „stawanie po stronie” jednego z rodziców,
• utrudnianie kontaktu (odwoływanie, spóźnienia, zakazy rozmów),
• deprecjonujące komentarze i ośmieszanie drugiego rodzica przy dziecku.

Umów się na konsultację
Gabinet znajduje się w Warszawie Śródmieściu przy ul. Żurawiej 43 lok. 103
Telefon: 602 151 359
Email: perkowska.anna@gmail.com

FAQ: alienacja rodzicielska

Alienacja rodzicielska – co to jest? Długotrwałe utrudnianie lub blokowanie relacji dziecka z jednym z rodziców, często poprzez podważanie jego autorytetu.

Jakie są objawy u dziecka? Odrzucenie jednego rodzica, powtarzanie cudzych zarzutów, lęk/gniew, wycofanie, trudności w kontaktach społecznych.

Czy to przemoc? Tak, to forma przemocy psychicznej i emocjonalnej wobec dziecka.

Co można zrobić prawnie? Złożyć wniosek o ustalenie/uregulowanie kontaktów; sąd kieruje się dobrem dziecka i może nałożyć sankcje za niewykonywanie orzeczeń.

Gdzie szukać pomocy? Konsultacja psychologiczna/rodzicielska, mediacja rodzinna, wsparcie prawne. Umów wizytę – pomożemy zaplanować dalsze kroki.